تشویق معتاد به ترک
برای تشخیص اعتیاد در وهله اول نیاز به تست اعتیاد نیست؛ یک روانشناس متخصص میتواند علائم و نشانههایی را برای شما مشخص کند که اعتیاد را تشخیص دهید. راهکارهای مختلفی وجود دارد که شما میتوانید با استفاده از آنها به اعتیاد شخص مورد نظرتان پی ببرید. برای مثال اینکه معمولا افرادی که تزریقی هستند از لحاظ جسمانی اغلب اوقات جای سوزن در دستان آنها وجود دارد، وسایل غیرمتعارف مثل زرورق سیگار یا سرنگ در وسایل آنها دیده میشود، داروهای مخدر در خانه نگهداری میکنند، ساعت خواب افراد معتاد متغیر میشود و دائما در حالت خواب آلودگی هستند، این افراد به ورزش و فعالیتهای جسمانی علاقهای ندارند، معمولا تمایلی به تمیز نگه داشتن خود ندارند، تا یک ساعت بعد از مصرف بدنشان شروع به خارش میکند، دچار آبریزش بینی و خماری میشوند، اندازهی مردمک چشمشان تغییر میکند و به مشکلات و بیماریهای جسمانی مبتلا میشوند.
از لحاظ روانی نیز افراد معتاد از خانواده و اطرافیان دوری میکنند و تنهایی را به آنها ترجیح میدهند، بیشتر با افراد مشکوک رابطه برقرار میکنند، اینگونه افراد معمولا اعتیاد خود را به دروغ پنهان میکنند و به تدریج به دروغگویی عادت میکنند، بسیار پرحرف میشوند و در همهی زمینهها نظر خود را اعلام میکنند، در عملکردهای شغلی و اجتماعی افت میکنند، اصرار دارند که تنها به بیرون بروند و خبر ترک اعتیاد دیگران را تکذیب میکنند.
اگر نشانههای اعتیاد به مواد مخدر را در فرد مورد نظر خود دیدید، توصیه میشود در ابتدا با یک درمانگر متخصص و روانشناس مشورت کنید و شتابزده عمل نکنید، زیرا میتوانید با استفاده از راهنماییهای متخصصان بهترین واکنش را داشته باشید.
چه رفتاری با فرد معتاد داشته باشم؟
مهم ترین مسئلهای که در ترک اعتیاد افراد اهمیت دارد خانواده و دوستان سالم فرد هستند، زیرا میتوانند با حمایت و پشتیبانی فرد را برای ترک تشویق کنند و در او انگیزهای برای ترک ایجاد کنند. برای این که خانواده ها بتوانند بهترین واکنش را در برابر اعتیاد افراد داشته باشند لازم است در زمینهی اعتیاد اطلاعات لازم را به دست بیاورند و به حرفهای اطرافیان اتکا نکنند.
نقش خانواده در ترک اعتیاد بسیار بااهمیت است. از آنجا که یکی از دلایل اصلی اعتیاد مشکلات خانوادگی است، به همین دلیل شرکت در جلسات خانواده درمانی بسیار مفید و اثربخش است. گاهی این جلسات به صورت گروهی برگزار میِشود و خانوادههایی که مشکل مشابهی دارند میتوانند ار تجربیات همدیگر استفاده کنند. برای اینکه بتوانید نحوهی رفتار در مواجه با فرد معتاد را بدانید، توصیه میشود با یک روانشناس متخصص اعتیاد در ارتباط باشید تا بتوانید واکنش مناسبی در برابر فرد معتاد داشته باشید.
چگونه در فرد معتاد انگیزهای برای ترک ایجاد کنیم؟
مهمترین مسئله در ترک اعتیاد تمایل خود فرد برای ترک است؛ افرادی که میل به ترک دارند میتوانند اراده کنند و از دام اعتیاد رها شوند. اما افرادی که تمایلی برای ترک ندارند، لازم است در آنها ایجاد انگیزه شود تا ارادهی ترک را پیدا کنند. برای اینکه بتوانید فرد را برای ترک کردن تشویق کنید، لازم است در ابتدا اعتیاد شخص معتاد را بپذیرید و آن را انکار نکنید؛ سپس در رابطه با نوع مواد مخدر اطلاعات لازم را کسب کنید تا در شرایط خاص غافلگیر نشوید و درک بهتری از موقعیت فرد معتاد داشته باشید.
تامین مالی ممنوع
ممکن است فرد معتاد منبع درآمدی نداشته باشد و شما تامینکننده مخارج او باشید. هر زمان که متوجه شدید این پولها هزینهی خرید مواد مخدر میشود دیگر به او پول ندهید. زیرا شما با این کار تامین کنندهی اصلی فرد معتاد هستید. وقتی فرد معتاد از لحاظ مالی تامین نشود ممکن است دست به خشونت بزند و بخواهد بزور پول بگیرد و یا به خود یا شما آسیبی بزند. اما با این وجود نباید تسلیم شوید و خرج مواد او را بدهید، زیرا شما با قطع تامین مالی دارید به او کمک میکنید.
اما نباید به گونهای رفتار کنید که فرد معتاد احساس کند پشت او را خالی کردهاید و حمایتش نمیکنید. باید حسن نیت خود را به او ثابت کنید و نشان دهید که قصد کمک به او را دارید اما پرداخت هزینههای مواد نشانهی کمک به فرد معتاد نیست.
با فرد معتاد اتمام حجت کنید
باید تکلیف خودتان را روشن کنید ولی کاری نکنید که شخص احساس گناه کند، زیرا این کار نه تنها مفید است بلکه باعث میشود تاثیر منفی روی فرد معتاد بگذارید و انگیزهای برای ترک در او ایجاد نکنید. از طریق اتمام حجت کردن میتوانید مشکلاتی که در خانواده وجود دارد را به شیوهای سالم بیان کنید و عوارض اعتیاد را به فرد معتاد نشان دهید. اتمام حجت یکی از روشهای موثر بر روی فرد معتاد است که البته به میزان تاثیرگذاری شما بستگی دارد. همچنین این نکته را در نظر بگیرید که شما تاثیر زیادی در فرد معتاد میگذارید و با حمایت خود میتوانید وی را بهتر از هر کس دیگر تشویق به ترک کنید.
نشان دهید که افراد معتاد طرد شده نیستند
زمانی که شخصی گرفتار اعتیاد می شود سلامت اجتماعی او به خطر میافتد و در عملکرد اجتماعیاش به مشکل بر میخورد. اینگونه افراد گمان میکنند جامعه پذیرای آنها نیست و طرد شده اند. اما شخص معتاد باید احساس مهم بودن کند و درک کند که خانواده، دوستان و اطرافیان شخص تلاش میکنند تا او بهبود پیدا کند و درمان شود. همچنین رسانههای اجتماعی باید به گونهای عمل کنند که شرایط برای بهبودی اینگونه بیماران فراهم باشد و نباید آنها از مطرح کردن مشکل خود ترس و واهمه داشته باشند.
تشویق معتاد به ترک : تغییر نگرش در رابطه با مراکز ترک اعتیاد
برخی از افراد گمان میکنند در کمپ ترک اعتیاد از طریق شکنجه ترک داده میشوند و مجبورند برای ترک سختی زیادی بکشند، به همین دلیل از ترک کردن منصرف میشوند و به مصرف خود ادامه میدهند. اما این نگرش اشتباهی است که باید اصلاح شود زیرا مراکز ترک اعتیاد معتبر اغلب از داروهای ترک اعتیاد با روش جایگزین کردن دارو به جای مواد مخدر و … افراد را ترک میدهند و از شکنجههای فیزیکی استفاده نمیکنند. حتی معمولا در این مراکز روانشناسانی مستقر هستند تا از لحاظ روانی فرد معتاد را حمایت کنند و نگذارند آسیب روحی ببیند. بنابراین لازم است افراد معتاد توجیه شوند که در مراکز ترک اعتیاد قرار نیست شکنجه ببینند بلکه میتوانند بهبودی کامل پیدا کنند.
البته این ترس در افراد معتاد خیلی دور از ذهن نیست، زیرا در گذشته اینگونه افراد را به روش سنتی ترک میدادند، به صورتیکه دست و پای آن ها را میبستند و بدون هیچ داروی جایگزینی آنها را ترک میدادند، که در این روش تعداد اندکی میتوانستند دوام بیاورند و مواد را ترک کنند و حتی برخی از افراد که موفق به ترک میشدند پس از مدتی دوباره به مواد گرایش پیدا میکردند و اعتیاد آنها برمیگشت. اما امروزه روشهای بهتر و کارامد تری برای ترک وجود دارد که افراد معتاد میتوانند به راحتی ترک کنند و به زندگی طبیعی خود برگردند.
از ترس آبرو ترک نمیکنم
برخی از افراد به دلیل واهمه از فاش شدن اعتیادشان در محل کار و اطرافیان و از بین رفتن آبرویشان تمام تلاش خود را می کنند تا کسی متوجه اعتیاد آنها نشود و به همین خاطر اقدامی برای ترک اعتیاد نمیکنند، اما آنها باید این مسئله را بدانند که تنها آن ها گرفتار اعتیاد نیستند و هرچه سریعتر جلوی این کار را بگیرند به نفع آنها است. همچنین اگر تصمیم به ترک گرفتهاید نیازی نیست همهی افراد را از تصمیم خود با خبر کنید و اگر همسرتان یا یکی از اعضای خانوادهتان از تصمیم شما با خبر باشند کافی است.
تشویق معتاد به ترک : برای بهبودی شخص معتاد تلاش کنید
گاهی اوقات اطرافیان شخص معتاد تلاشی برای ترک فرد نمیکنند و وی را به حال خودش رها میکنند که ممکن است باعث وخیم تر شدن اوضاع وی شوند، اما اطرافیان فرد معتاد میتوانند با حمایت کردن و بسیاری راهکارهای دیگر انگیزهی ترک در فرد ایجاد کنند. آنها باید به گونهای شخص معتاد را قانع کنند که چارهای جز ترک ندارد. همچنین اگر تاکنون هزینهی مواد وی را میدادند، باید این کار را متوقف کنند.
یکی دیگر از موضوعاتی که خانوادهها باید به آن توجه کنند این است که زمانی که شخص موفق به ترک مواد شد، نباید او را به حال خود رها کنند زیرا ممکن است دوباره وسوسه شود و به مصرف دوباره مواد مخدر روی بیاورد. به این ترتیب تمام تلاشهای شما و فرد از بین میرود. بهترین کار این است که پس از ترک نیز شما حامی او باشید و در جلسات مشاوره شرکت کند تا بتواند بر وسوسهی خود غلبه کند.